In Noord-Holland nemen verschillende zorgverleners, leveranciers en andere betrokkenen op kleine schaal deel aan een voorbeeldimplementatie om digitale gegevens uit te wisselen in de geboortezorg.
In dit praktijkvoorbeeld wordt verder toegelicht welke stappen er zijn gezet en welke ervaringen en resultaten dit oplevert.
Introductie
Het in de praktijk brengen van digitale gegevensuitwisseling tussen zorgverleners onderling en tussen zorgverleners met cliënten kun je zien als een puzzel. Alle aspecten, zoals het zorgproces, de techniek en de infrastructuur moeten op elkaar aansluiten. Zo’n puzzel leg je niet in één keer, maar maak je stap voor stap.
Deze kleine stapjes leveren meteen de eerste ervaringen en resultaten op.
Wat is een voorbeeldimplementatie?
De voorbeeldimplementatie, zoals we deze in dit praktijkvoorbeeld omschrijven, laat zien hoe digitale gegevensuitwisseling eruit kan zien tussen zorgverleners onderling en tussen cliënten en zorgverleners. Dit gebeurt in een live-omgeving met zorgverleners die in verschillende zorginformatiesystemen werken. Zij wisselen een beperkte set aan gegevens uit van bestaande cliënten die hiervoor toestemming hebben gegeven.
De eerste stap: verloskundigen gaan onderling uitwisselen
De eerste stap was dat twee verloskundigenpraktijken (Om de Noord en Verloskundigenpraktijk Enkhuizen-Andijk) en het Dijklander Ziekenhuis onderling digitale gegevens gingen delen. Beide verloskundigen werken met een ander zorginformatiesysteem. De één met het systeem Vrumum, de ander met Orfeus. Ze vullen de gegevens van de cliënt in hun eigen systeem in. Vervolgens roepen ze de viewer op (een tweede scherm) waar ze actuele gegevens van andere zorgverleners kunnen inzien. Het kost geen extra tijd zoals dit bijvoorbeeld bij het overtypen van gegevens wel het geval is. Dit proces klinkt heel gemakkelijk, maar achter de schermen is er hard gewerkt om dit voor elkaar te krijgen. Technisch (onder de motorkap) zijn hier al de nodige stappen voor gezet. De verloskundigen vertellen hun verhaal in een video, kijk hier >>>
De tweede stap: gynaecologen vanuit het ziekenhuis doen mee
Een volgende stap is om de gynaecologen in het Dijklander Ziekenhuis en twee verloskundigenpraktijken op een veilige manier digitale geboortezorggegevens te laten uitwisselen. Het is gelukt om de zwangerschapskaart en de informatie die nodig is bij acute geboortezorg uit te wisselen. Met deze stap is weer een mijlpaal behaald in de realisatie van digitale gegevensuitwisseling in de geboortezorg.
Gynaecoloog Evelien Timmerman heeft ervaren dat zij vanuit haar eigen ziekenhuissysteem een tweede scherm kan openen, zonder extra te hoeven inloggen, waarin ze de gegevens van de verloskundige kan inzien.
Maar wat betekent dit voor haar zorg? Evelien wil graag een totaalbeeld kunnen zien als haar client bij haar is. Dus ook met actuele gegevens vanuit de verloskundige (bij bijvoorbeeld een doorverwijzing) naar haar toe. Het gaat om actuele gegevens, dus als er iets veranderd tussen verwijzing en consult, dan is ze meteen op de hoogte. Voor acute situaties is dit een absolute meerwaarde.
Ze werken in de regio ook met zorgpaden en afspraken, bijvoorbeeld wanneer een cliënt die kort door de gynaecoloog gezien is, weer teruggaat naar de verloskundige. Ook dit komt actueel in beeld bij de zorgverleners. De cliënt hoeft op deze manier niet meer steeds opnieuw bevraagd te worden, hoe fijn is dat!
Wil je het verhaal van de gynaecoloog in een video zien, kijk hier >>>
De informatiespecialist in een ziekenhuis
De informatiespecialist in een ziekenhuis speelt ook een grote rol bij het tot stand brengen van digitale gegevensuitwisseling. Maar welke rol?
Thom Otten is ICT-informatiespecialist in het Dijklander ziekenhuis: “Ik maak blauwdrukken om vooraf te ontwerpen en vast te leggen hoe de systemen van de gynaecologen en verloskundigen met elkaar kunnen communiceren, organisatie overstijgend“.
Thom vindt het een grote toegevoegde waarde dat wat we nu aan het realiseren zijn. “We gaan gestructureerd en in eenheid van taal organisatie overstijgend met elkaar uitwisselen. Dit betekent dat gynaecologen, verloskundigen en andere zorgspecialisten weten welke tekst en informatie ze van elkaar kunnen verwachten en hoe ze dat vervolgens kunnen gebruiken in hun eigen zorgproces“.
Thom wil collega’s in andere ziekenhuizen uitdagen om ook te gaan beginnen. “En vooral te beginnen met een eerste kleine stap. Dat is niet gigantisch veel werk, maar het is zó van toegevoegde waarde voor het zorgproces en de zorgspecialisten die wij zo graag willen ondersteunen. Het is goed dat zorginstellingen elkaar onderling gaan opzoeken en elkaar helpen waar het kan, want feitelijk willen we allemaal hetzelfde doel behalen“.
Vergelijking met andere VIPP–programma’s
Thom Otten heeft als ICT–informatiespecialist met meerdere VIPP–programma’s te maken. Als hij de informatie van de nu lopende VIPP–programma’s met elkaar vergelijkt, dan komen er volgens hem twee thema’s naar boven.
“De eerste is dat een zorginstelling informatie gaat uitwisselen met de cliënt. En het tweede thema is dat patiëntinformatie uitgewisseld gaat worden tussen zorginstellingen onderling. Deze lopende thema’s willen deels hetzelfde, ze hebben dezelfde doelen geformuleerd. Door vooraf goed te kijken welk programma wát realiseert, kunnen ze van elkaar hergebruiken en elkaar versterken“.
Nog een stap: de kraamverzorgende kan uitwisselen
Weer een stap verder in de voorbeeldimplementatie is de aansluiting met kraamzorgorganisatie Zowiezo. Zij gebruiken softwarepakket Atermes. “Dit is een belangrijke stap”, vertelt directeur-eigenaar Susan Veldink van kraamzorgorganisatie Zowiezo. “Door het digitaal uitwisselen van gegevens, krijgen we een completer beeld van de gezondheid van de vrouw. Deze gegevens kunnen we inzien voordat we naar de intake gaan. Op deze manier kunnen we met de juiste kennis, de juiste hulp inzetten”.
De gegevens die kraamzorgverleners momenteel kunnen inzien, zijn het bevalverslag en de bloedwaarden. De gegevens die uitgewisseld kunnen worden, breiden de komende tijd uit. Ook zullen meer kraamzorgverleners in de toekomst digitaal gegevens kunnen delen.
Benieuwd naar hoe de uitwisseling er uitziet? En wat een kraamverzorgende en haar cliënt hiervan vinden? Bekijk deze video >>>
Als kraamorganisatie en kraamverzorgende wil je aansluiten op de wensen en behoeften van de kraamvrouw en haar gezin. Het digitaal uitwisselen van gegevens zorgt voor een completer beeld van haar gezondheid en haar situatie. Voor de intake, maar ook na de geboorte. Zo kan de juiste kraamverzorgende met de juiste kennis ingezet worden.
“Als ik bij een gezin binnenkom, kan ik bijvoorbeeld meteen zeggen “gefeliciteerd met jullie zoon Ruben” of “gefeliciteerd met je kleine broertje”. En ik kan direct inhaken op het bevallingsverhaal, dat maakt het allemaal een stuk persoonlijker.
Uitrollen als een olievlek
Vanuit de voorbeeldimplementatie hopen de zorgverleners dat er verder uitgerold kan worden. Dit betekent dat er meer organisaties in de regio mee gaan doen, maar ook de uitbreiding van de data die uitgewisseld kan worden. Dit vraagt om deelname van de hele geboortezorg.
Voor veel kraamzorgorganisaties zien de stappen er nog anders uit. Zij moeten eerst gaan digitaliseren. Maar er wel een intentie om met z’n allen de volgende stappen te gaan zetten. Vanuit kleine stapjes verder komen.
Meer weten?
Meer informatie over deze voorbeeldimplementatie?
Neem contact op met programmamanager Susan Osterop.